Emma Albani Emma Albani to sceniczne imię
Marii Luizy Emmy Cecilii Lajeunesse, śpiewaczki operowej o
przepięknym lirycznym sopranie, którym zachwyciła cały niemal świat
na przełomie XIX i XX wieku. Wielki talent, wspaniały głos,
czarująca osobowość - została, niestety dość szybko po swojej śmierci
zapomniana przez Kanadyjczyków. Urodzona w Chambly w prowincji Quebec. Za datę jej narodzin przyjęto dzień 1 listopada w 1847 roku, ale w różnych dokumentach widnieją też i inne daty. Na jej nagrobku wyryto1850 rok. Rodzina Lajeunesse (ze strony ojca) od siedmiu pokoleń żyła w Kanadzie. Matka Emmy, Mélina Mignault była Szkotką. Cała jej rodzina osiadła kiedyś w Plattsburghu w stanie Nowy Jork, dokąd zreszta niebawem, w 1852 roku przeprowadzili się i państwo Lajeunesse. Być może, po urodzeniu sześciorga dzieci (przeżyły tylko dwie dziewczynki: Emma i jej młodsza siostra, Kornelia) matka Emmy czuła się bardziej komfortowo pośród własnej rodziny. Rodzice Emmy
byli profesjonalnymi muzykami, stąd też wiedzieli, że talent trzeba
kształcić od dziecka. Biedna Emma! Nie skończyła jeszcze 4 lat, a już
wpadła w kierat codziennych, trwających po 4 godziny ćwiczeń. Joseph
Lajeunesse uczył ją grać na harfie i kształcił jej głos, matka zaś
naganiała ją do fortepianu. Talent, a
przede wszystkim niezwykły głos Emmy zwróciły uwagę wszystkich
nauczycieli, toteż kiedy w 1860 roku do Kanady przybył książę Walii,
żeby uczestniczyć w uroczystości otwarcia Mostu Królowej Victorii,
Emma została wyróżniona i zaśpiewała na specjalnym z tej okazji
koncercie. W 1862 został zorganizowany specjalny koncert charytatywny w Mechanic's Hall w Montrealu pod patronatem miejskich notabli z celem zebrania funduszy na studia w Paryżu dla obu sióstr. Nie przyniósł on jednak oczekiwanych rezultatów. Kiedy więc dziewczęta ukończyły szkołę ojciec postanowił przenieść sie do Albany, w stanie Nowy Jork, gdzie łatwiej było zarobić potrzebne pieniądze na studia w Europie. I rzeczywiście, już po trzech latach Emma, z poparciem kongregacji kościelnej kościoła pod wezwaniem Św. Józefa, gdzie pracowała w chórze, wyjeżdża na studia do Paryża. Był rok 1868. W paryskim Konserwatorium kształceniem jej głosu zajął się znakomity francuski tenor (i kompozytor) Gilbert-Louis Duprez natomiast techniki i harmonii Emma uczyła się od znanego kompozytora i organisty François Benoist. Po ośmiu miesiącach wyjeżdża do Mediolanu, by tam pracować z Francesco Lampertim, który uczył ją tzw. włoskiej szkoły śpiewaczej. Wreszcie nadszedł dla
Emmy wielki dzień, dzień jej debiutu w operze - 30 marzec 1870 roku. To był początek jej błyskotliwej,
międzynarodowej kariery, która trwała następnych 40 lat. Emma odegrała
w tym czasie ponad 43 role w różnych operach, w Europie, Ameryce Północnej,
Skandynawii, Australii i Nowej Zelandii. Po Kanadzie odbyła 8 tournee,
zawsze witana entuzjastycznie przez tłumy jej wielbicieli. Była też
zapraszana, by uświetniać różne oficjalne uroczystości jak np. tę z
1878 r, kiedy zaproszono ją do Moskwy na zaślubiny angielskiego księcia
Alfreda z carówną księżniczką Marią Koncert za koncertem,
tournee po tournee, popularność Emmy na świecie rośnie a wraz z nią...
i bankowe konto. Małżonkowie postanawiają zainwestować pieniądze, żeby
zapracowały na godną emeryturę. Niestety, zostały źle zainwestowane i
Emma z Ernestem tracą wszystko. Kiedy po latach odwiedza ją ówczesny premier Kanady, Mackenzie King, jest zaszokowany biedą jaką zastał u niemłodej już śpiewaczki. Wstrząśnięty, usiłuje pomóc jej starając się o kanadyjską dla niej emeryturę, ale rząd odrzuca jego wniosek i mimo apelacji do rządu prowincji Quebec niczego nie wskórał. (Prawo ważniejsze od człowieka?) W 1925 r. Emma otrzymuje najwyższe brytyjskie odznaczenie z rąk angielskiego króla Jerzego V: "Dame Commander of the British Empire". Drugie wydarzenie w tym samym roku było mniej przyjemne. Umiera Ernest. Emma musi odtąd radzić sobie sama. Decyduje się wystąpić na dwóch wielkich koncertach, jednym w Londynie a drugim w swoim rodzinnym mieście Chambly. Obydwa przynoszą na szczęście dochód wystarczający, by mogła powrócić do swojego luksusowego domu i mieszkać w nim aż do swojej śmierci 3 kwietnia 1930 roku. Zostaje pochowana obok swojego męża na cmentarzu Brompton w Londynie. Kilka dodatkowych informacji w skrócie: W 1939 roku w Chambly mialo miejsce odsłonięcie tablicy, upamiętniającej jej życie i karierę. Na uroczystość tę przybył jedyny syn Emmy, Frederick-Ernest. W Montrealu od 1969 roku jest ulica nazwana imieniem śpiewaczki.
Miłym dla Polaków akcentem w karierze Emmy Albani będzie zapewne fakt, że u jej boku śpiewał również i Polak. Jeden z najwybitniejszych tenorów XIX wieku, Jan Mieczysław Reszke, wystąpił w londyńskim Covent Garden w 1896 roku w roli Tristana w operze "Tristan i Izolda" Ryszarda Wagnera. Emma oczywiście była Izoldą. Emma Albani wyróżniona była wieloma nagrodami, miedzy innymi Złotym Medalem Królewskiego Towarzystwa Filharmonicznego, którym odznaczony został również słynny kompozytor niemiecki, Johannes Brahms. Emma Albani była przyjaciółką i ulubioną śpiewaczką królowej Victorii, która w swoim testamencie poprosiła, żeby Emma zaśpiewała na jej pogrzebie (w 1901 roku).
W 1911 roku Emma wydaje swoją autobiografię pt. "40 Years of Song". W swojej młodości Emma (jeszcze
nie Albani) próbowała komponować. Powstały wówczas utwory na
fortepian: Wszystkie te utwory Emma wykonywala wraz ze swoją siostrą Kornelią, kiedy jeszcze mieszkały razem w Albany i okolicach w 1860 roku. |
Opracowała: Emilia Turkiewicz
Na podstawie książki "100 Canadian Heroines famous and forgotten
faces" by Merna Forster
oraz korzystając z wielu stron internetowych.
Zdjęcie okolicznościowej koperty skopiowane ze strony: http://www.unicover.com Zdjęcie znaczka pochodzi ze strony: http://famouscanadianwomen.com/stamps/albani.htm